De Kuanasïhuato...

Autobús de León a Guanajuato, ida e volta: 6 €.
Platillo de polo con mole poblano: 4,5 €.
Visita ao museo da Alhóndiga (con h) de Granaditos: 4 €.
Teleférico para subir ao mirador do monumento de "El Pípila": 2 €.
Ver anoitecer sobre Guanajuato tras un día radiante: non ten prezo.














Si, estimados lectores, onte sábado estiven na capital do estado, Guanajuato City. Esta foto que vos poño, que non lle fai xusticia en modo algún, mangueina vilmente dun foro de Internet para que vos fagades unha idea do aspecto desta cidade, deitada no fondo dun val e que se espalla en casiñas de todas as cores empoleiradas nas abas dos montes.

Guanajuato, en tempos precolombinos, digo eu que debeu de ser famosa polas súas ras, pois na entrada anterior xa vos dixen o que significaba este nome (Kuanasïhuato ou Quanaxhuato) en purepecha, o idioma dos indios que vivían nestes lares.
O que sí sei, pois o aprendín na Alhóndiga (edificio que foi almacén de gran, punto de inflexión na guerra da independencia mexicana, cárcere e agora museo municipal) é que, tras a chegada dos conquistadores, Guanajuato se fixo famosa polas súas minas de ouro e prata, e que unha das súas vetas, denominada Veta Madre, chegou a mandar anualmente a España un sexto de toda a prata extraída de América.

Quen escoite habitualmente o microprograma "Polvo eres", que presenta Nieves Concostrina en Radio 5 e Radio 1, quizais teña oído falar das famosas momias de Guanajuato, uns 100 cadáveres que foron enterrados no panteón municipal e que sufriron un proceso de momificación natural, probablemente debido ás condicións do terreo. Aínda que é un pouco macabro, eu traía toda a intención de visitalo, pero entre que me quedaba un pouco lonxe e o pouco entusiasmo que polo museo demostraron os meus colegas do CIO e os redactores da miña guía turística, pois ao final deixeino pasar.

Guanajuato tamén é a sede do Cervantino, un festival de teatro e artes escénicas que este ano se celebra do 8 ao 26 de outubro. Empezou con breves representacións dos Entremeses de Cervantes por parte dos alumnos da Universidade de Guanajuato e evolucionou ata ser un acontecimiento cultural de grandes dimensións, segundo din os organizadores (e un fiestódromo de dimensións aínda maiores, na opinión da miña compañeira de piso). A min non me soaba, pero seica está considerado (o festival) un dos máis importantes de Iberoamérica. A cidade, mesmo sen Cervantino, é un centro turístico de primeira orde. O sábado á tarde, o centro estaba como unha lata de sardiñas, pois se celebraba un encontro hispanomexicano de tunas na praza dos Xardíns da Unión, a carón do Teatro Juárez, un edificio que parece sacado, non me digades, dunha estampa de Viena.














Bon, pois con esta minicrónica introductoria supercultureta que me acabo de marcar despídome ata a segunda parte de esta entrada, que espero publicar esta semana antes de partir a terras michoacanas.

Aterrizando

Hola, cuates!
Benvidos a esta terceira edición das Crónicas, con novo formato de caderno de bitácora. Espero que vos guste.

Para os que non o saiban, ata decembro estarei de estadía en León, pero non no de España, senón no de México, a uns 9000 km de nada da terriña. Destino final: o Centro de Investigaciones en Óptica, A. C. (CIO para os amigos).

Gracias aos meus vastos coñecementos de xeografía mexicana ( bon, e un pouco tamén a San Google) podo dicirvos que a cidade onde vou estar, León de los Aldama, León para os amigos, está no centro da República Mexicana, situada no estado de Guanajuato (que significa "lugar de ras" en purepecha, Amadeo dixit) entre as rexións de El Bajío Guanajuatense e os Altos de Jalisco (nooo te raaajeeeeees).

A travesía do Atlántico pasóuseme mellor do que pensaba, a pesares de que nos empacaron nun Boeing 747 de dous pisos no que dispoñíamos de menos espacio vital que nun Vitrasa. Matei o tempo lendo, durmindo e vendo unha peli francesa de timadores chamada "Ca$h", que se parece vagamente a "Nueve reinas" no argumento e imita descaradamente a "Ocean´s 11" na estética e na música, pero que a min me gustou. Ou será que, cando hai que matar o tempo (en concreto, asasinar doce horas de viaxe), un tende a non poñerse exquisito. Pode ser.

Et voilà. Xa estaba en América. Pasei por inmigración no aeroporto de México D. F., onde unha señorita moi amable me deu a benvida ao país, e por aduanas no aeroporto de León, onde outra señorita igualmente amable fixo a vista gorda á tarta de Santiago e ao xamón que levaba de regalo para Amadeo. Vendo o rexistro en toda regra que lle estaban a facer ao pasaxeiro que me precedía, xa estaba preparada para sacar a navalla suiza, abrir o xamón e cealo in situ en caso de que mo quixeran requisar, pero afortunadamente non fixo falta. Á saída estaba esperándome un empregado do CIO que me levou ao meu aloxamento, un apartamento de aspecto colonial compartido con Lupita e Alondra, dúas mexicanas amabilísimas de Puebla e México D. F., respectivamente.

E isto é todo o que teño que contar polo momento, pois durante esta fin de semana case non saín da casa. Só fun a un supermercado (filial de Wal-Mart, horreur!) para mercar de comer (por certo, vou ter que levar un diccionario) e a un centro comercial para mercar un adaptador de enchufe, pois aquí, por si non o sabíades, os enchufes teñen patas planas, e a distribución eléctrica vai a 110 voltios, 60 Hz. ¡Viva a normalización!
O pouco que vin de León durante estes desprazamentos paréceme sacado dos exteriores dunha serie estadounidense: moito coche e centros comerciais a tutiplén. Espero que esta desagradable primeira impresión se deba a que vivo nos suburbios, e se disipe cando visite zonas máis céntricas, que están como a unha media hora de donde vivo. Xa vos contarei...